Olej silnikowy smaruje wszystkie ruchome i funkcjonalne części silnika. Powstałe w wyniku spalania zanieczyszczenia oraz pozostałości po procesie spalania (np. sadza) trafiają do oleju silnikowego zanieczyszczając go i powodując wzrost jego lepkości, co oznacza, że dystrybucja oleju wewnątrz silnika nie jest już tak wydajna i prowadzi do spadku ochrony antykorozyjnej. Innym zauważalnym czynnikiem jest spadek mocy silnika i wzrost zużycia paliwa a w najgorszym przypadku silnik może ulec uszkodzeniu. Ponadto wypłukuje i transportuje jako zawiesiny wszelkie zanieczyszczenia przedostające się z komory spalania oraz tworzące się w procesie zużycia ściernego współpracujących części silnika. Zanieczyszczenia te skutecznie zatrzymywane są w filtrach będących ważnym elementem układu olejowego w każdym silniku spalinowym. Filtry oleju w zależności od typu silnika mogą różnić się zarówno pod względem budowy jak i zasady działania.
.